CÂU HỎI CỦA KHÁCH HÀNG:
A lái xe tắc xi đâm phải xe máy. A thấy họ ngã, nằm bất động. Sợ quá A đã bỏ đi. Kết qủa người xe máy tử vong. Xin hỏi theo quy định của pháp luật, khi gặp tai nạn giao thông thì người điều khiển phương tiện và những người liên quan trực tiếp đến vụ tai nạn có trách nhiệm: như thế nào.
A lái xe tắc xi đâm phải xe máy. A thấy họ ngã, nằm bất động. Sợ quá A đã bỏ đi. Kết qủa người xe máy tử vong. Xin hỏi theo quy định của pháp luật, khi gặp tai nạn giao thông thì người điều khiển phương tiện và những người liên quan trực tiếp đến vụ tai nạn có trách nhiệm: như thế nào. Đối với A có hành vi như trên phải chịu trách nhiệm pháp lý như thế nào?
TRẢ LỜI CỦA LUẬT SƯ
Tại Điều 38, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định rõ về trách nhiệm của cá nhân, cơ quan, tổ chức khi xảy ra tai nạn giao thông. Trong đó, người điều khiển phương tiện và những người liên quan trực tiếp đến vụ tai nạn có trách nhiệm:
– Dừng ngay phương tiện; giữ nguyên hiện trường; cấp cứu người bị nạn và phải có mặt khi cơ quan có thẩm quyền yêu cầu;
– Ở lại nơi xảy ra tai nạn cho đến khi người của cơ quan công an đến, trừ trường hợp người điều khiển phương tiện cũng bị thương phải đưa đi cấp cứu hoặc phải đưa người bị nạn đi cấp cứu hoặc vì lý do bị đe dọa đến tính mạng, nhưng phải đến trình báo ngay với cơ quan công an nơi gần nhất;
– Cung cấp thông tin xác thực về vụ tai nạn cho cơ quan có thẩm quyền.
Đối với những người có mặt tại nơi xảy ra vụ tai nạn có trách nhiệm:
– Bảo vệ hiện trường;
– Giúp đỡ, cứu chữa kịp thời người bị nạn;
– Báo tin ngay cho cơ quan công an, y tế hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất;
– Bảo vệ tài sản của người bị nạn;
– Cung cấp thông tin xác thực về vụ tai nạn theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
Người điều khiển phương tiện khác khi đi qua nơi xảy ra vụ tai nạn có trách nhiệm chở người bị nạn đi cấp cứu. Các xe được quyền ưu tiên, xe chở người được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao, lãnh sự không bắt buộc thực hiện quy định tại khoản này.
Tại khoản 18 Điều 8, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong đó nghiêm cấm hành vi: “Khi có điều kiện mà cố ý không cứu giúp người bị tai nạn giao thông”.
Tại khoản 17 Điều 8, Luật Giao thông đường bộ năm 2018 quy định nghiêm cấm hành vi: “Bỏ trốn sau khi gây tai nạn để trốn tránh trách nhiệm”.
Cứu giúp người bị nạn không chỉ là tình người mà còn là nghĩa vụ. Hành vi không cứu giúp khác khi có điều kiện là hành vi vi phạm pháp luật. Đối với hành vi bỏ trốn sau khi gây tai nạn để trốn tránh trách nhiệm không những là hành vi vi phạm pháp luật mà còn là hành vi đáng lên án.
Tại Điều 132 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định như sau:
Điều 132. Tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng
“Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Người không cứu giúp là người đã vô ý gây ra tình trạng nguy hiểm;
b) Người không cứu giúp là người mà theo pháp luật hay nghề nghiệp có nghĩa vụ phải cứu giúp.
Phạm tội dẫn đến hậu quả 02 người trở lên chết, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.
Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
Như vậy, trong trường hợp A không có lỗi trong vụ tai nạn thì Avẫn có thể bị khởi tố tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng theo Điều 132 BLHS nêu trên. Tuy nhiên, nếu A có lỗi trong vụ tai nạn giao thông, rồi bỏ mặc đi không cứu giúp thì A có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự (BLHS) 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ với tình tiết định khung được quy định tại Khoản 2 Điều 260 khung hình phạt sẽ từ 3-10 năm tù.
Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ
“Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Làm chết người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
c) Bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn;”