CÂU HỎI CỦA KHÁCH HÀNG:
Sau khi tốt nghiệp đại học, vợ chồng tôi đều ở lại Hà Nội lập nghiệp, kết hôn và sinh con. Khi đăng ký khai sinh cho cháu, vợ chồng tôi khai phần quê quán của cháu theo quê quán của bố. Nay vợ chồng tôi đã mua được nhà, đăng ký hộ khẩu thường trú tại đây thì có thể xin thay đổi quê quán của cháu là Hà Nội được hay không?
LUẬT SƯ TƯ VẤN:
Theo khoản 8 Điều 4 Luật Hộ tịch số 60/2014/QH13 ngày 20/11/2014, “Quê quán của cá nhân được xác định theo quê quán của cha hoặc mẹ theo thỏa thuận của cha, mẹ hoặc theo tập quán được ghi trong tờ khai khi đăng ký khai sinh”.
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người cha hoặc người mẹ thực hiện đăng ký khai sinh. Nơi cư trú được hiểu là nơi đăng ký thường trú hoặc nơi đăng ký tạm trú của cha hoặc mẹ.
Điều 14 của Luật này quy định về nội dung đăng ký khai sinh như sau:
“1. Nội dung đăng ký khai sinh gồm:
a) Thông tin của người được đăng ký khai sinh: Họ, chữ đệm và tên; giới tính; ngày, tháng, năm sinh; nơi sinh; quê quán; dân tộc; quốc tịch;
b) Thông tin của cha, mẹ người được đăng ký khai sinh: Họ, chữ đệm và tên; năm sinh; dân tộc; quốc tịch; nơi cư trú;
c) Số định danh cá nhân của người được đăng ký khai sinh.
2.Việc xác định quốc tịch, dân tộc, họ của người được khai sinh được thực hiện theo quy định của pháp luật về quốc tịch Việt Nam và pháp luật dân sự.
3.Nội dung đăng ký khai sinh quy định tại khoản 1 Điều này là thông tin hộ tịch cơ bản của cá nhân, được ghi vào Sổ hộ tịch, Giấy khai sinh, cập nhật vào Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Hồ sơ, giấy tờ của cá nhân liên quan đến thông tin khai sinh phải phù hợp với nội dung đăng ký khai sinh của người đó.
Chính phủ quy định việc cấp số định danh cá nhân cho người được đăng ký khai sinh”.
Tóm lại, khi đăng ký khai sinh cho con, vợ chồng bạn đã xác định ghi quê quán của cháu theo quê quán của bố cháu. Nội dung này là một trong những thông tin hộ tịch cơ bản của cháu, thể hiện trên giấy khai sinh, sổ hộ tịch, đồng thời được cập nhật vào cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Theo đó, vợ chồng bạn cũng có thể thỏa thuận thay đổi thông tin về quê quán của con bằng cách thực hiện thủ tục thay đổi hộ tịch tại cơ quan đăng ký hộ tịch có thẩm quyền. Chỉ có điều, phải đảm bảo nguyên tắc được quy định tại khoản 8 Điều 4 nêu trên: Quê quán của con được xác định theo quê quán của bố hoặc mẹ cháu. Nói cách khác, chỉ có thể thay đổi từ quê quán được xác định theo quê quán của bố sang quê quán của mẹ.
Điều 26 của Luật này quy định về phạm vi thay đổi hộ tịch. Cụ thể:
“1. Thay đổi họ, chữ đệm và tên của cá nhân trong nội dung khai sinh đã đăng ký khi có căn cứ theo quy định của pháp luật dân sự.
2.Thay đổi thông tin về cha, mẹ trong nội dung khai sinh đã đăng ký sau khi được nhận làm con nuôi theo quy định của Luật nuôi con nuôi”.
Theo khoản 1 Điều 7 Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015, “việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 của Luật Hộ tịch phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó”.
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi. Thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch được quy định tại Điều 28 của Luật này. Đó là:
“1. Người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch.
2.Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở, phù hợp với quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan, công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Trường hợp thay đổi, cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công chức tư pháp – hộ tịch ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.
Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.
3.Trường hợp đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch không phải tại nơi đăng ký hộ tịch trước đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi vào Sổ hộ tịch.
Trường hợp nơi đăng ký hộ tịch trước đây là Cơ quan đại diện thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Bộ Ngoại giao để chuyển đến Cơ quan đại diện ghi vào Sổ hộ tịch”.
Tóm lại, trường hợp mẹ của cháu quê quán tại Hà Nội thì vợ chồng bạn mới có thể thỏa thuận và thực hiện thủ tục thay đổi thông tin quê quán cho con là Hà Nội.
