Tôi hiện đã đã có gia đình, bố mẹ già ở quê. Tháng trước, tôi đi xét nghiệm và bác sĩ cho biết tôi mắc bệnh ung thư. Tôi không muốn cho ai biết về tình trạng bệnh của mình do có nhiều công việc tôi cần giải quyết, tôi cũng đã nằm trong quy hoạch và sắp được bổ nhiệm vào vị trí khá tốt trong công ty, hơn nữa tôi cũng không muốn người thân biết lo lắng. Tôi có cho một đồng nghiệp của tôi được biết và yêu cầu anh ta giữ bí mật cho tôi. Tuy nhiên sau đó tôi và anh ta có mâu thuẫn. Gần đây tôi thấy có người dựng tài khoản trên Facebook, công khai bệnh tật tôi làm ảnh hưởng đến công việc, uy tín của tôi. Qua tìm hiểu tôi biết do mẫu thuẫn, chính người đồng nghiệp này đã tự ý đăng thông tin bệnh tật của tôi trên facebook, muốn hạ uy tín của tôi để tôi không có cơ hội bổ nhiệm vì lý do sức khỏe. Tôi muốn hỏi hành vi trên của người đồng nghiệp tôi bị xử lý như thế nào?
Trả lời:
Tại Điều 8 Luật Khám, chữa bệnh quy định như sau:
Điều 8. Quyền được tôn trọng bí mật riêng tư
1.Được giữ bí mật thông tin về tình trạng sức khỏe và đời tư được ghi trong hồ sơ bệnh án.
2.Thông tin quy định tại khoản 1 Điều này chỉ được phép công bố khi người bệnh đồng ý hoặc để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng chẩn đoán, chăm sóc, điều trị người bệnh giữa những người hành nghề trong nhóm trực tiếp điều trị cho người bệnh hoặc trong trường hợp khác được pháp luật quy định.
Như vậy, theo quy định của Luật Khám chữa bệnh thì thông tin về tình trạng sức khỏe được hiểu là thông tin bí mật riêng tư hay là thông tin bí mật cá nhân của mỗi bản thân con người. Thông tin này chỉ được phép công bố khi người bệnh đồng ý hoặc để chia sẻ kinh nghiệm với mục tiêu chăm sóc điều trị người bệnh giữa những người hàng nghề trong nhóm trực tiếp điều trị cho người bệnh.
Việc tôn trọng bí mật cá nhân, cụ thể trong trường hợp này là tôn trọng “ thông tin về tình trạng sức khỏe của người bệnh” cũng đã được ghi nhận tại quy định của nhiều pháp luật có liên quan như sau:
Điều 21 Hiến pháp năm 2013 có quy định:
“1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.
Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn
2.Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác”
– Tại khoản 1, 2, 3 Điều 38 BLDS năm 2015 quy định quyền bí mật đời tư, như sau:
“1. Quyền bí mật đời tư của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
2.Việc thu thập, công bố thông tin, tư liệu về đời tư của cá nhân phải được người đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ mười lăm tuổi thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện của người đó đồng ý, trừ trường hợp thu thập, công bố thông tin, tư liệu theo quyết định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
3.Thư tín, điện thoại, điện tín, các hình thức thông tin điện tử khác của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật.
Việc kiểm soát thư tín, điện thoại, điện tín, các hình thức thông tin điện tử khác của cá nhân được thực hiện trong trường hợp pháp luật có quy định và phải có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.”
Khoản 2 Điều 46 Luật giao dịch điện tử quy định: “Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được sử dụng, cung cấp hoặc tiết lộ thông tin về bí mật đời tư hoặc thông tin của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác mà mình tiếp cận hoặc kiểm soát được trong giao dịch điện tử nếu không được sự đồng ý của họ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.”
Như vậy, hành vi của người đồng nghiệp tự ý tạo tài khoản facebook đăng tải thông tin bạn bị mắc bệnh ung thư lên facebook là hành vi vi phạm pháp luật gây ảnh hưởng đến công việc của bạn tức là đến uy tín của bạn. Hành vi này tùy theo mức độ có thể bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự:
Về xử lý hành chính: Theo quy định tại Khoản 1 Điều 2 và khoản 3 Điều 66 Nghị định 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện thì người có hành vi “cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác” sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đống đến 10.000.000 đồng.
Về xử lý hình sự: Theo quy định tại Điều 288 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định về Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông như sau:
1.Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc gây dư luận xấu làm giảm uy tín của Cơ quan, tổ chức, cá nhân, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông những thông tin trái với quy định của pháp luật, nếu không thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điều 117, 155, 156 và 326 của Bộ luật này;
b) Mua bán, trao đổi, tặng cho, sửa chữa, thay đổi hoặc công khai hóa thông tin riêng hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân trên mạng máy tính, mạng viễn thông mà không được phép của chủ sở hữu thông tin đó;
c) Hành vi khác sử dụng trái phép thông tin trên mạng máy tính, mạng viễn thông.
2.Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng quyền quản trị mạng máy tính, mạng viễn thông;
c) Thu lợi bất chính 200.000.000 đồng trở lên;
d) Gây thiệt hại 500.000.000 đồng trở lên;
đ) Xâm phạm bí mật cá nhân dẫn đến người bị xâm phạm tự sát;
e) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc quan hệ đối ngoại của Việt Nam;
g) Dẫn đến biểu tình.
3.Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
